In een gedragscode legt een onderneming haar beleidsuitgangspunten voor MVO vast. Gedragscodes gelden meestal voor de hele onderneming en in veel gevallen ook voor de toeleveranciers in de keten. Inmiddels bestaan er vele gedragscodes met een even grote diversiteit aan kwaliteit, inhoud en reikwijdte. De volgende typen gedragscodes zijn te onderscheiden:
- Bedrijfsgedragscodes: gedragscodes opgesteld door individuele bedrijven
- Product-, branche- of sectorspecifieke codes: opgesteld door een groep bedrijven in een specifieke industrie. Een voorbeeld daarvan is de Responsible Business Alliance Code of Conduct van mondiale elektronicabedrijven
- Multistakeholdergedragscodes: codes opgesteld binnen het kader van samenwerkingsverbanden tussen maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven zoals de gedragscodes van de Nederlandse Fair Wear Foundation (kleding).
Om wildgroei van gedragscodes en zelfdefiniëring te voorkomen, is het MVO Platform van mening dat een gedragscode het beste kan worden gerealiseerd in een bedrijfsoverstijgende aanpak, door op sectoraal of productniveau afspraken te maken met de hele bedrijfstak en in samenspraak met de relevante stakeholders. Een goede gedragscode geeft duidelijkheid over de ambities die worden nagestreefd, daarbij moet minimaal uitgegaan worden van de internationale MVO-normen zoals genoemd in het MVO Referentiekader van het MVO Platform. De code moet verder ingaan op de keten en duidelijk maken hoe de code in de keten wordt toegepast. Cruciaal is dat de code niet alleen een papieren werkelijkheid is, maar daadwerkelijk wordt uitgevoerd. De code moet bekend worden gemaakt bij werknemers en andere belanghebbenden, en de naleving dient gecontroleerd te worden door interne controlemechanismen en externe verificatie. Een transparant rapportagesysteem, een klachtensysteem en sancties zijn daarbij behulpzaam. Vooral op deze laatste punten valt er nog veel verbeteren.