Stakeholders (belanghebbenden) betrekken bij de formulering, uitvoering en externe controle van MVO-beleid is een essentiële voorwaarde voor de geloofwaardigheid en effectiviteit ervan. Identificatie van alle belanghebbenden is een eerste belangrijke stap. Het gaat om werknemers, toeleveranciers en klanten, maar ook om lokale gemeenschappen, vakbonden, belangengroepen en maatschappelijke organisaties.

De mate van betrokkenheid en invloed die stakeholders krijgen kent grote variatie. Stakeholders worden incidenteel geïnformeerd of geconsulteerd of er wordt een dialoog met hen aangegaan, per bedrijf of per sector (stakeholderdialoog). De meest intensieve manier van betrokkenheid is een multi-stakeholderinitiatief waarin belanghebbenden, zoals maatschappelijke organisaties en vakbonden en bedrijven, gelijkwaardig samenwerken aan verbeteringen in arbeidsomstandigheden, mensenrechten of milieuprestaties binnen een sector. Het opstellen van een gedragscode en de verificatie daarvan is een goede manier om hier vorm aan te geven.

Voorbeeld in kledingsector

Een voorbeeld hiervan is het Nederlandse multi-stakeholderinitiatief in de kledingsector, de Fair Wear Foundation (FWF). Deze heeft tot doel om de arbeidsomstandigheden in kledingfabrieken te verbeteren. Het FWF-bestuur telt ongeveer zeventig bedrijven uit de kledingindustrie, FNV en CNV, en de Schone Kleren Campagne. De aangesloten bedrijven doen wereldwijd zaken met 1200 fabrieken met in totaal ongeveer 250.000 werknemers. Al deze bedrijven moeten een gedragscode naleven. FWF verifieert de naleving en de mate waarin bedrijven zich inspannen om verbeteringen door te voeren bij geconstateerde schendingen. FWF heeft ook een klachtenprocedure, zodat werknemers in de fabrieken anoniem slechte arbeidsomstandigheden aan de kaak kunnen stellen.

Ervaringen van MVO Platformdeelnemers in dit en andere multi-stakeholderinitiatieven laten zien dat een succesvol multi-stakeholderinitiatief in ieder geval gelijkwaardig en breed opgezet moet zijn. Bij het identificeren van de stakeholders moet ook gedacht worden aan maatschappelijke organisaties uit de productielanden.